Μιχαήλ Α. Δανιηλίδης

Ομ. Καθηγητής  Παθολογίας - Ανοσολογίας
τ. Διευθυντής A’ Παθολογικής Κλινικής

Π. Γ. N. AXEΠA ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Ερευνητική και Συγγραφική Δραστηριότητα

Κατά τη διάρκεια της θητείας του στο ΓΠΝ Ιπποκράτειο, στη Β' Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική του ΑΠΘ, κατά την οποία έλαβε αρχικά τον τίτλο ειδικότητας της Εσωτερικής Παθολογίας και στη συνέχεια τον τίτλο ειδικότητας της Νεφρολογίας, συμμετείχε ενεργά στην κλινική και ερευνητική δραστηριότητα της Κλινικής.

Κατά το διάστημα 1983-1989, υπήρξε βασικό μέλος της ομάδας προετοιμασίας και παρακολούθησης των νεφρικών μεταμοσχεύσεων, ενώ παράλληλα είχε ενεργό συμμετοχή στις βιβλιογραφικές ενημερώσεις, επιστημονικές συναντήσεις (meeting) και λοιπές εκπαιδευτικές δραστηριότητες τόσο της Β' Π.Π. όσο και  του Νεφρολογικού Τμήματός της.

Ύστερα από την εκπαίδευσή του στο Ινστιτούτο Ανοσολογίας του Πανεπιστημίου της Χαϊδελβέργης το 1984, ανέπτυξε στο εργαστήριο Ανοσολογίας και Iστοσυμβατότητας του Ιπποκράτειου Γ.Π.Ν. Θεσσαλονίκης τις μεθόδους μικτής λεμφοκυτταρικής καλλιέργειας (ΜΛΚ, MLC), του προσδιορισμού κυτταρικών υποπληθυσμών με μονοκλωνικά αντισώματα, νεοπτερίνης ορού, λεμφοκυτταρικής διέγερσης με μιτογόνα  και εφήρμοσε συστηματικά τη μέθοδο ελέγχου της κυτταρικής ανοσίας με δερματικές δοκιμασίες (DNCB, Multitest).  Ορισμένες από τις μεθόδους αυτές, όπως η νεοπτερίνη, εφαρμόστηκαν για πρώτη φορά σε Πανελλήνιο επίπεδο.

Κατά την τριετία 1983-1985, υπήρξε ο βασικός συνεργάτης του επιμελητού της Β΄Π.Π., Δρ. Ζ. Πολυμενίδη, στην οργάνωση του Τακτικού Εξωτερικού Ιατρείου Αλλεργιολογίας της Β' Π.Π., συμμετέχοντας ενεργά στην καταγραφή, διάγνωση και αντιμετώπιση των ασθενών με αλλεργοπάθειες (ανοσοθεραπεία-εμβόλια)  είτε άλλα ανοσολογικά νοσήματα.

Κατά τη διετία 1988-1989 υπήρξε ο κύριος ερευνητής -από το Ιατρικό προσωπικό του Τμήματος Ανοσολογίας και Εθνικού Περιφερειακού Κέντρου Ιστοσυμβατότητας του Ιπποκράτειου Γ.Π.Ν.- στην ανάπτυξη της τεχνολογίας και στις κλινικές εφαρμογές του κυτταρομετρητή - κυτταροδιαχωριστή ροής (Flow Activated Cell Shorter, FACS).

Μετά την ένταξή του στην Α' Παθολογική Κλινική του ΑΠΘ, τον Σεπτέμβριο του 1990, με την προτροπή του Διευθυντού της Κλινικής καθηγητή Αχ. Τουρκαντώνη, συνέχισε την επιστημονική και ερευνητική του δραστηριότητα, αναδιοργανώνοντας το εργαστήριο Ανοσολογίας/Ιστοσυμβατότητας της Α' Παθολογικής Κλινικής, συστηματοποιώντας τον έλεγχο λεμφοκυτταροτοξικών αντισωμάτων των νεφροπαθών-υποψηφίων για μεταμόσχευση και εφαρμόζοντας νέες τεχνικές ιστικής τυποποίησης HLA γονιδίων σε συγγενείς αλλά και πτωματικούς δότες νεφρικών μοσχευμάτων.

Το 1993 συμμετείχε στην επιστημονική ομάδα η οποία πραγματοποίησε την πρώτη μεταμόσχευση καρδιάς σε Κλινική του Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης (Καρδιοχειρουργική Κλινική ΑΠΘ, Διευθυντής ο καθηγητής Ι. Παναγόπουλος, Π.Γ.Ν. ΑΧΕΠΑ).

Κατά την περίοδο αυτή συνεργάσθηκε τόσο με τα διάφορα τμήματα της Α' Παθολογικής Κλινικής (Λοιμωξιολογικό, Ενδοκρινολογικό, Ρευματολογικό, Αιματολογικό, Γαστρεντερολογικό, Νεφρολογικό, Ογκολογικό) όσο και με άλλες Κλινικές του ΑΠΘ (Β' Νευρολογική, Β' και Δ' Παιδιατρική, Ωτορινολαρυγγολογική, Α' και Γ’ Μαιευτική-Γυναικολογική, Α' Χειρουργική, Καρδιοχειρουργική Κλινική  του ΑΠΘ).

Τον Μάιο του 1995 παρακολούθησε μετεκπαιδευτικό σεμινάριο το οποίο οργάνωσε η εταιρεία ROCHE Ελβετίας, σχετικά με τις εφαρμογές μοριακών τεχνικών και τις κλινικές εφαρμογές της αλυσιδωτής αντίδρασης πολυμεράσης (PCR).

Το 1999, με την προτροπή του Διευθυντή της Α΄ Παθολογικής, πέτυχε την προμήθεια, εγκατάσταση και λειτουργία συσκευών μοριακών τεχνικών (PCR) στο ερευνητικό εργαστήριο Aνοσολογίας - Ιστοσυμβατότητας της Κλινικής, επιτυγχάνοντας στη συνέχεια -για πρώτη φορά σε Πανελλήνιο επίπεδο- τον προσδιορισμό γονιδίων κυτταροκινών  σε ασθενείς με φλεγμονώδη νοσήματα του εντέρου (22ο Πανελλήνιο Συνέδριο Γαστρεντερολογίας, Αθήνα, 21-24/11/2002). 

Από το Ακαδημαϊκό έτος 1991-1992 είναι ειδικός συνεργάτης σε θέματα Ανοσολογίας και Ιστοσυμβατότητας σε 7 Πανεπιστημιακές Κλινικές του ΑΠΘ. Επίσης από το 1991, η ερευνητική του δραστηριότητα περιέλαβε  και τη μελέτη ασθενών του Τακτικού Εξωτερικού Ιατρείου Κλινικής Ανοσολογίας της Α' Παθολογικής Κλινικής, με αποτέλεσμα επιστημονικές μελέτες και δημοσιεύσεις.

Παράλληλα, έχει συμμετάσχει -ή συμμετέχει- ως επιβλέπων, είτε ως μέλος της τριμελούς ή επταμελούς επιτροπής, είτε ως ειδικός σύμβουλος, στην εκπόνηση 36 διδακτορικών διατριβών, εκ των οποίων το ειδικό μέρος των επτά έχει επιτελεσθεί υπό την άμεση επίβλεψή του στο ερευνητικό εργαστήριο Aνοσογενετικής & Ιστοσυμβατότητας της Α' Παθολογικής Κλινικής.

Σημαντικό μέρος των ερευνητικών του δραστηριοτήτων στην Α' Παθολογική Κλινική ανακοινώθηκε σε Ιατρικά συνέδρια είτε δημοσιεύθηκε σε Ελληνικά είτε ξενόγλωσσα Ιατρικά περιοδικά.

Στο δίτομο σύγγραμμα "Νεφρολογία" της Β' Προπ. Παθολογικής Κλινικής του ΑΠΘ (1989), στον 2ο τόμο, έχει συγγράψει το κεφάλαιο "Πειραματικές Σπειραματονεφροπάθειες".

Στο Πανεπιστημιακό διδακτικό σύγγραμμα της Β' Προπαιδευτικής Χειρουργικής Κλινικής του ΑΠΘ "ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ" (Χ. Σμπαρούνης 1989) έχει συγγράψει το κεφάλαιο "Ανοσολογία Λοιμώξεων", στην έκδοση "ΘΕΜΑΤΑ ΑΝΟΣΟΛΟΓΙΑΣ" (Ζ.Πολυμενίδης και συν.,1990) το κεφάλαιο "Αιτιολογία Αυτοάνοσων Νοσημάτων" ενώ στην επίτομη έκδοση "Νεοπλάσματα του Πνεύμονος" (Κ. Ζαρογουλίδης 1995), το κεφάλαιο "Ανοσολογία και Νεοπλάσματα".

Στο Πανεπιστημιακό διδακτικό σύγγραμμα "Eσωτερική Παθολογία" του Tομέα Παθολογίας της Ιατρικής Σχολής του A.Π.Θ. (1998), έχει συγγράψει τα υποκεφάλαια  "Aνοσολογία μεταμοσχεύσεων", "Tο Σύστημα του Συμπληρώματος", "Aγγειοοίδημα", "Mόρια προσκόλλησης" και "Aνοσολογία λοιμώξεων". Στο Πανεπιστημιακό αυτό διδακτικό σύγγραμμα, είχε οριστεί συντονιστής για το κεφάλαιο της Ανοσολογίας.Στη δεύτερη έκδοση (2004), είχε οριστεί επιμελητής έκδοσης.

Έχει επίσης συγγράψει μονογραφία με τίτλο «Μείζον Σύμπλεγμα Ιστοσυμβατότητας του ανθρώπου (HLA) - Σύγχρονες κλινικές εφαρμογές», συνολικής έκτασης 125 σελίδων (εκδόσεις ΠΗΓΑΣΟΣ, Θεσσαλονίκη 2000).

Στο Πανεπιστημιακό διδακτικό σύγγραμμα της Ιατρικής Σχολής του ΑΠΘ «ΚΛΙΝΙΚΗ ΑΝΟΣΟΛΟΓΙΑ» (εκδόσεις 2003, 2007, 2011) του ομόνυμου μαθήματος κορμού, έχει συγγράψει τα κεφάλαια "Ανοσολογία μεταμοσχεύσεων", "Ειδική ανοσιακή απάντηση", "Ανοσολογία αναπαραγωγής" και "Νοσήματα Υπερευαισθησίας τύπου Ι (Αλλεργοπάθειες)".

Στο Πανεπιστημιακό διδακτικό σύγγραμμα της Ιατρικής Σχολής του ΑΠΘ (2003) «ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ», του ομώνυμου μαθήματος, έχει συγγράψει το κεφάλαιο "Μείζον Σύμπλεγμα Ιστοσυμβατότητας" και "Παθοφυσιολογία της Αλλεργικής φλεγμονής".

Κύριο αντικείμενο των ερευνητικών του εργασιών έχουν αποτελέσει τα νοσήματα με διαταραχές ανοσορρύθμισης και/ή με συμμετοχή ανοσολογικών και ανοσογενετικών μηχανισμών, οι αλλεργοπάθειες και τα λοιπά νοσήματα υπερευαισθησίας, η αυτοανοσία, η ανοσολογία αναπαραγωγής, οι ανοσοανεπάρκειες και η ανοσολογία λοιμώξεων, η μελέτη ανοσογενετικών νοσημάτων, ο ανοσογενετικός και ο ανοσολογικός έλεγχος των υποψηφίων για μεταμοσχεύσεις οργάνων, η μελέτη της απόρριψης μοσχεύματος,  κ.ά.

Συνολικά, έχει εκπονήσει περισσότερες από 210 εργασίες, οι οποίες έχουν δημοσιευθεί στον Ελληνικό και ξένο Ιατρικό τύπο, είτε έχουν ανακοινωθεί σε Ελληνικά ή ξένα Συνέδρια.

 

ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΕ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ

Κατά την διετία 1999-2000 συμμετείχε στη μελέτη «Μοριακός έλεγχος του  παράγοντα V στον Ελληνικό πληθυσμό», για  λογαριασμό της  ΓΓΕΤ του Υπουργείου Ανάπτυξης. Η μελέτη ολοκληρώθηκε επιτυχώς και παρελήφθη με την αρ.πρωτ. 9168/22.6.2001 απόφαση του Γενικού Γραμματέα Έρευνας και Τεχνολογίας.

Συμμετείχε επίσης ως υπεύθυνος ερευνητής στη διεξαγωγή των εξής Κλινικών μελετών στην Α΄Παθολογική Κλινική του ΑΠΘ, στο ΠΓΝ ΑΧΕΠΑ Θεσσαλονίκης:  

1)  Κλινική μελέτη REMARK με κωδικό ΡΟ4250 και τίτλο «επιδημιολογία, συσχέτιση και προγνωστική αξία της δραστηριότητας της νόσου και των βιολογικών δεικτών σε ασθενείς με Ρευματοειδή αρθρίτιδα (ΡΑ) στους οποίους έγινε έναρξη θεραπευτικής αγωγής με ινφλιξιμάμπη στην κλινική πράξη»

2)  Κλινική μελέτη με κωδικό ΡΟ4249 και τίτλο «Τυχαιοποιημένη, ελεγχόμενη μελέτη για την αξιολόγηση στρατηγικών βελτιστοποίησης του ελέγχου της δραστηριότητας της νόσου σε ασθενείς με Ρευματοειδή αρθρίτιδα  (ΡΑ) που λαμβάνουν ινφλιξιμάμπη στην κλινική πράξη» και

 

• ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΤΗΝ ΕΚΠΟΝΗΣΗ ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΩΝ ΔΙΑΤΡΙΒΩΝ

• ΤΙΤΛΟΙ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΩΝ